Đã lan ra 10 tỉnh, TP

Theo Trung tâm BVTV phía Nam, đến tháng 8/2018, bệnh đã xuất hiện, gây hại tại các vùng trồng sắn của 10 tỉnh, thành phố, gồm: Tây Ninh, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai, Đăk Lăk, Bình Phước, Bình Thuận, Ninh Thuận, TP Hồ Chí Minh và Long An, với mức độ gây hại khác nhau. Nặng nhất tại tỉnh Tây Ninh (khoảng trên 90% diện tích sắn bị nhiễm bệnh).

Tính đến ngày 20/8, diện tích nhiễm bệnh khảm lá sắn (diện tích cộng dồn) ở 10 tỉnh, TP nêu trên là 36.136,3ha (tăng 30.283,6ha so với năm 2017). Trong đó, tỷ lệ gây hại < 30% là 16.242,7ha; từ 30-70% là 11.800,9ha; >70% là 8.092,7ha. Một số diện tích bị bệnh quá nặng, không có khả năng cho năng suất đã được tiến hành tiêu hủy (242,1ha).

Có thể nói, tốc độ lây lan của bệnh khảm lá sắn đang rất nhanh. Những nguyên nhân chính của sự lây lan mạnh này là không kiểm soát được nguồn hom giống sắn; giá sắn cao trong khi mức hỗ trợ tiêu hủy lại quá thấp (do sắn hiện vẫn chỉ được coi là cây lương thực) nên nông dân không muốn tiêu hủy; nhiều vườn sắn chủ vườn là người từ nơi khác đến địa phương thuê đất trồng sắn nên không liên hệ được với chủ vườn để vận động, yêu cầu tiêu hủy hoặc chủ vườn không muốn tiêu hủy…

Ông Nguyễn Duy Ân, PGĐ Sở NN-PTNT Tây Ninh, cho hay, có một nghịch lý là dù tỉnh này đang bị nhiễm khảm lá sắn trên gần như toàn bộ diện tích (96,5% diện tích trồng sắn bị nhiễm), nhưng người trồng sắn lại đang có lợi nhuận tốt hơn so với trước khi bị bệnh. Sở dĩ co điều đó là vì sắn ở Tây Ninh vốn cho năng suất cao, sản lượng lớn. Từ khi bị dịch bệnh khảm lá sắn, năng suất, sản lượng sắn ở Tây Ninh giảm nhiều, khiến cho giá sắn tăng cao, hiện vào khoảng 3.300-3.500 đ/kg. Với giá sắn cao như vậy, trên những ruộng sắn bị nhiễm bệnh khảm lá, dù năng suất bị giảm nhiều, nhưng lượng sắn thu hoạch được vẫn cho người nông dân có khoản thu nhập tốt hơn nhiều so với số tiền được hỗ trợ nếu chấp nhận tiêu hủy.  

Phải xử lý kiên quyết, triệt để

Trước nguy cơ lây lan nhanh của bệnh khảm lá sắn, nhiều địa phương đã có những hành động khá quyết liệt, cụ thể. Theo ông Phan Văn Tấn, PGĐ Sở NN-PTNT Bình Thuận, trên địa bàn tỉnh này đã có 15ha sắn bị bệnh khảm lá. Chủ trương của Bình Thuận là xử lý bệnh khảm lá sắn giống như đã từng làm với bệnh đốm nâu trên thanh long. Đó là khoanh vùng đã nhiễm bệnh để tiến hành tiêu hủy theo đúng quy trình của Cục BVTV, quản lý chặt chẽ vùng chưa bị bệnh…

Sắn bị bệnh khảm lá

Ông Đoàn Ngọc Có, PGĐ Sở NN-PTNT Gia Lai, cho biết, Gia Lai có diện tích sắn tới 65.000ha, nhưng đến thời điểm này vẫn chưa phát hiện có bệnh khảm lá sắn. Dầu vậy, Gia Lai vẫn đang chú trọng thực hiện các giải pháp ngăn chặn, không cho bệnh khảm lá sắn xâm nhập vào địa bàn. Nếu xuất hiện diện tích sắn bị bệnh khảm lá, các cơ quan chức năng ở Gia Lai sẽ tập trung xử lý triệt để ngay từ đầu.

Tuy nhiên, ở nhiều địa phương khác, việc phòng chống bệnh khảm lá sắn chưa thật sự quyết liệt. Theo ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục BVTV, nếu như ở Tây Ninh, việc phòng chống bệnh khảm lá sắn có được quan điểm thống nhất và giải pháp quyết liệt (tiêu hủy) ngay từ khi diện tích nhiễm bệnh còn ít, thì đã hạn chế được khá nhiều sự bùng phát, lây lan của dịch bệnh này.

NN&PTNT